Животот и делото на Ацо Шопов, 2005Животот и делото на Ацо Шопов: меѓународен научен собир по повод 80-годишнината од раѓањето на Ацо Шопов.– Скопје: МАНУ, 2005.- 281 стр

Овој зборник ги содржи интегралните текстови на учесниците на меѓународниот научен собир организиран на 5 и 6 ноември 2003 год., од страна на Македонската академија на науките и уметностите по повод 80-годишнината од раѓањето на Ацо Шопов.

Во воведниот збор, Гане Тодоровски, претседател на организациониот одбор на собирот изјави: „На ваков начин, нашево здружено внимание прераснува во дел од едно сеопшто и јавно признание, а пак признанието се престорува во сознание, темелито, благовремено, наше, заедничко, семакедонско. Тријадата внимание – признание – сознание станува основа на институцијата јавно оддолжување, со овие вакви гестови и пројави на конструктивна самопочит. Ние му оставаме во завет и аманет на потомството илустративен пример за одгледување на симпатии кон своето, оставаме драгоцен образец на доразвивање на познатата Григорпрличева идеја за интергенерациска македонска национална програма, имено на онаа негова ингениозна визија за ракување со иднината”

„Условно речено”, додаде Гане Тодоровски, „Ацо Шопов прилегаше на наш литерат-аристоктрат, што ја одбрал поезијата како посестрима во животот и само нејзе ‘и се доверувал, само со неа интимничел. Чистотата на поетската реч што ја создаваше, особено во вториот перод од неговата творечка кариера, потсетуваше на сублимат што може да се сретне единствено во најразвиените средниевропски литератури. Како да ги обедини во магично созвучје искуствата на класицизмот и романтизмот и преку своите прилози се вовре низ синтези со кои нашата поезија прескокнува цели стадиуми на развиток. Со тоа на македонскиот поетски јазик овој наш прекрасен автор му ги разгрна крилјата за височински лет накај недостижностите на уметноста на зборот”.

„Своето трајно место во врвот на македонската поезија, литература и култура, Ацо Шопов го зазеде со својата прва младешка книга Песни, што пристигна во Скопје со првите денови на првата македонска слобода”, изјави во своето поздравно обраќање, Матеја Матевски, претседател на Македонската академија на науките и уметностите. „Тој грст стихови, таа малечка книшка песни на еден 22-годишни ја потврди искучителната дарба на еден младич што ги испеваше и брусеше своите пламени лирски исповеди и пораки по нашите партизански планини. Неговата книга песни беше првата поетска книга во слобода – раскрилена, непрогонувана и незабранета, прифатена, читана и пренесувана со воодушевување и љубов.”

Споредувајќи ги културите на народите со храмови што преку секоја своја тула се сеќаваат на нивното потекло – каменот, земјата, правот –, Венко Андоновски, декан на Филолошкиот факултет „Блаже Конески“, Скопје потсети дека „Бујниот поетски темперамент на Шопов, неговата интимистичка ‘болест’ која на македонската поезија ‘и го предопредели патот за неколку поколенија однапред, е главната особина на таа прекрасна, совршена, мазна, до перфекција обработена тула во храмот на македонската поезија”. Потоа додаде: „Таа, со својот дух, ја определува архитектурата на тој храм, навестувајќи ги можните, идни тули кои се вградуваат во тоа раскошно здание. Со други зборови, едното око на таа тула е загледано во минатото и сјаните претходници, другото во иднината, во оние кои допрва ќе дојдат.”

„Шопов е градител чие дело е фактор во една историја – историја на национална книжевност”, се надоврза Јованка Стојановска-Друговац, директор на Институтот за македонска литература. Преку песната Шопов ја обнови онаа најтрајна и најмоќна и голема вистина за траењето и вистинскиот лирски феномен: доколку не ја кажеш вистината за себе, нема да ја кажеш ни за другите. 

Содржина

Воведен збор на академик Гане Тодоровски, претседател на Организациониот одбор 

Поздравни обраќања

Реферати