Also available in: English French Serbian

Разговори и статии

Во овој дел од Читалницата на Лирскиот дом на Ацо Шопов, можете да прочитате избор од интервјуата, статиите и есеите на македонскиот поет, кои во март 2024 година беа интегрално објавени во „Антолог“ под наслов Ацо Шопов: Автопортрет со седум прсти. Дел од нив се пропратени со машинописи и ракописи што се наоѓаат во Фондот Ацо Шопов, во Архивот Харалампие Поленаковиќ – МАНУ. Други се илустрирани со исечоци од весниците во кои биле објавени.

Архивскиот материјал по правило не е датиран. Од тие причини редакцијата на Лирскиот дом се обидува барем приближно да го определи периодот во кој се напишани текстовите, раководејќи се со податоците содржани во автографите и машинописите, каратктеристиките на ракописот и типот на мастилото, но и користејќи ги личните сеќавања на членовите на семејството на Шопов.

1944

  • Србија одново вивна, Млад борец, бр. 2-3, август 1944 (втор број на весникот, печатен на шапилограф).

1945

1946

1947

1950

1951

1952

1953

1954

1955

1956

1957

1959

1960

1961

1962

1963

1964

1965

  • Aцо Шопов, поетот за кого е врзана еволуцијата на македонскиот поетски израз. Оригинал: Pesnik za koga je vezana evolucija makedonskog poetskog izraza, razgovor vodio Predrag Protić, Duga, br. 1008, Beograd, 25.03.1965, str. 16-17.
  • Магичната моќ на поезијата.  Оригинал: Život – jedna od najdubljih tajni (Животот – една од најдлабоките тајни), razgovor vodio Giacomo Scotti, Novi list, Rijeka, 15.05.1965, стр. 10.
  • За пресвртница, Современост, XV, 3, 1965, стр. 49−52
  • Го сакам Мајаковски, но жив, а не мумија, Нова Македонија, 23.08.1965 [АШ К3 АЕ72]
  • Писателот треба да застане на земја (Шопов одговара на прашањата на Славко Јаневски), Современост, год. XV, бр. 5, 1965, стр. 199-201 [АШ К3 АЕ90]
  • Шопов го прашува Јаневски − без одговори  [АШ К8 АЕ163]
  • Дилемите на писателот пред социјалистичката стварност, Современост, XV, 4, 1965, стр. 120−122
  • За некои состојби во Друштвото на писателите на Македонија [АШ К3 АЕ111]
  • Не кампањски пристап туку непрекината грижа, Нова Македонија, разговор со Цветан Станоевски, (ден непознат) ноември 1965, стр. 6.
  • Накратко за материјалните и идејните проблеми на културата и уметноста [АШ К3 АЕ106]
  • Слобода на израз и личен вкус [АШ К3 АЕ75]
  • Механизми на деградација на културата [АШ К3 АЕ103]
  • Културните сили во стегите на аристократизмот и примитивизмот [АШ К3 АЕ108]
  • Од сите патишта најтежок е патот до човека [АШ К3 АЕ74]
  • Вера Јоциќ во очите на Ацо Шопов [АШ К3 АЕ69], веројатно 11 октомври 1965 год.

1966

  • На Струшките вечери главен збор води критиката. Оригинал: Сè уште неискристализирани критериуми, разговор со Ал. Поповски, Вечер, 30.09.1966, стр. 9.
  • Нашата книга сè уште го бара својот читател. Оригинал: Како да е прекинат контактот меѓу книгата и читателот, Културен живот, год. 11, бр. 10 (1966), стр. 1-2.
  • Покомплексен приод кон Револуцијата. Оригинал: Развитокот на изразот овозможува покомплексно приоѓање кон Револуцијата. Нова Македонија, 09.10.1966.
  • Очи − мојата најдобра песна, разговор со Сталин Лозановски, Млад Борец, Скопје, 06.11.1966, стр. 15.
  • Композитор на природата. Оригинал: Кон делото на авторот, предговор на Шопов во книгата Пејсажна уметност и обликување на просторот од Драган Шојлевски, Скопје, ДЛУПМ, 1966. [АШ К3 АЕ100]

1967

  • Афирмација на литературата. Оригинал: Нашата литература и култура ce историски факт, разговор со Сталин Лозановски, Млад борец, 05.04.1967, стр. 12.
  • Да се биде член на МАНУ го носи возбудливото чувство на одговорност. Оригинал: Бити члан МАНУ носи узбудљиво осећање одговорности, НИН, бр. 868, Београд, 27.08.1967, стр. 10. (У склопу чланка: „Корак напред у афирмацији македонске нације”).
  • И чест и одговорност. Оригинал: I čast i odgovornost, Novi list, 6.11.1967, str. 8. Razgovor vodi Giacomo Scotti.
  • Песните се насекаде во природата. Оригинал: Песме су свуда у природи, Кекец, 16.11.1967, стр. 6. Разговор води Бранислав Петровић.
  • Сатирични стихови Јус-универзум, разговор со Ал. Поповски, Вечер, 03.12.1967, стр 9.
  • Да се симне лажниот ореол од главата на жената [АШ К3 АЕ82]
  • Недоразбирања во издаваштвото. Оригинал: Проблемот на книгата не е само наш проблем: разговор со Ацо Шопов. Разговорот го води Пени Трпковски [Просветен работник, од 1967 до 1970 год.]

1968

  • Поезијата − миг на нашата свест и совест во светот, Вечер, 31.03.1968, стр. 9. [АШ К3 АЕ81]
  • Трeба да се надраснат личните интереси – Ацо Шопов одговара на анкетата „Издавачката дејност кај нас и интеграцијата”, Нова Македонија, 10.04.1968.
  • Достојување − збор за нашата среќа, Журнал (Нова Македонија), рубрика „Прашаните прашуваат”, 13.04.1968, стр. 15 стр.
  • Мачен е патот до песната. Оригнал:Една средба со поетот Ацо Шопов, разговор со Тамара Арсовска за школската емисија на Радио Скопје посветена на Шопов, 24.04.1968 [АШ К3 АЕ71 и АШ К4 АЕ142]
  • Виновен е „Вардар Филм“ (Ацо Шопов за „пулскиот случај“), разговор со В. Андоновски, Нова Македонија, 07.08.1968, стр. 4.
  • Вистинско творештво и пресметани ефекти што пречат… Оригинал: Право стваралаштво и срачунати ефекти који сметају…, Политика, 11.08.1968 [АШ К3 АЕ86]
  • За добра кинематографија не е доволна само добра волја [АШ К3 АЕ77]
  • Споменик на човековото страдање но и достојување.  Реч по повод изложба на Вида Јоциќ [АШ К3 АЕ97]

1969

  • Поетот треба да ги разбуди зборовите. Оригинал: Песник треба да пробуди речи, Књижевне новине, 01.03.1969, бр. 348, стр. 9.
  • Доаѓам од југ. Оригинал: Dolazim za juga, Umjetnost i dijete, Vol. 1, br. 3 (1969), str. 23-24 [АШ К3 АЕ67]
  • Телеграма до Тито, од македонскиот народ, 25.05.1969 [АШ К3 АЕ96]
  • Што значат Струките вечери на поезијата за Шопов. Оригинал: Један тренутак са… Ацом Шоповим (Еден миг со… Ацо Шопов), Борба, 13.06.1969. Разговор води Ф. Пашић.
  • Јалова улога, Вечер, 20.06.1969, стр. 21. За никулците на разидувањето Ацо - Славко.
  • Да бидеш и да останеш верен на себеси. Оригинал: Biti i ostati vjeran sebi, Rad, 25.07.1969, br. 30, str. 10. Razgovor vodi Milivoje Pavlović.
  • Величенствен поетски мост ​​[АШ К3 АЕ51] и [АШ К3 АЕ49]
  • Струшкиот фестивал е повеќе од една поетска традиција [АШ К3 АЕ80]
  • Поезија и национална афирмација. Оригинал: Нашата литература дел од современиот книжевен мозаик, Нова Македонија, 17.08.1969, стр.8. Разговот со Ѓоко Поповски
  • Интервју со Раде Брајовиќ за Вечерње новости [АШ К8 АЕ161]
  • Револуцијата, непресушна инспиација на нашата уметност. Реч на отварање на групна изложба по повод 25-годишнината од првото заседание на АСНОМ [АШ К3 АЕ101]
  • Чудесна и загадочна везба во бакарот. Реч на отворање на изложба на Диме Шумка [АШ К3 АЕ98]

1970

  • Издавачка дејност од еден друг агол, Трудбеник, бр. 2, 10.1.1970, стр. 8 [АШ К3 АЕ95]
  • Поезијата помеѓу естетика и етика. Оригинал: Поезијата е предизвик за патување кон непознатото (Емисија „Културен мозаик”, Радио Скопје, 1970, и Културен живот, бр 4-5, 1982)
  • Со отворени очи околу себе, разговор со Ѓоко Поповски, Нова Македонија, 28.6.1970, стр. 8
  • Песната е свест за постојано менливата стварност. Oригинал: Песма је свест о непрекидно мењањој стварности, Књижевне новине, Београд, 15.8.1970, стр. 12. Разговор водио Миодраг Друговац.
  • Зошто зборот зазема централно место во поезијата на Шопов? [АШ К3 АЕ85]
  • Заговорник на љубовта, земјата и страста, разговор со Цветан Станоевски, Нова Македонија, 28-30.11.1970
  • Поезијата е тврдина која го освојува поетот, разговор со Ташко Ширилов, Вечер, 28, 29 и 30.11.1970, стр. 12.

1972

  • Без етика − нема творештво, разговор со Ристо Лазаров, Млад борец, 20.09.1972. стр.13
  • „Критиката молчи“, Млад борец, 27.9.1972, стр.15

1973

  • За поетот нема изгубено време, средба со Ристо Лазаров, Млад борец, 1973, 29, 24-25, стр. 12-15.
  • Да ѝ се даде младост на младоста. Оригинал: Борбата − младост на животот, Млад борец, 19.12.1973, стр. 15

1974

Шопов, за односите меѓу Сенегал и Југославија. Оригинал: Développons les échanges entre nos pays (Да ги развиеме односите меѓу нашите земји). Le Soleil, 25.5.1974. Разговорот го води Ибрахима Геј.

1975

  • На Штип со љубов (Гост во овој број: Ацо Шопов), Ристо Лазаров, Астибо, Штип, јануари 1975 година.
  • Македонски поет во Сенегал. Оригинал: M. Aco Šopov, Ambassadeur de la Yougoslavie nous parle (Г-дин Ацо Шопов, амбасадор на Југославија ни зборува), Ouest Africain, 30.5.1975, p. 10. Разговорот го води поетот Жан-Фернан Бриер (Jean-Fernand Brierre
  • Дипломатска мисија овенчана со поетски венец. Оригинал: L’Ambassadeur de Yougoslavie: Entre l’UPS et l’Alliance socialis- te, tout va bien“ (Амбасадорот на Југославија: Помеѓу УПС [Сенегалската прогресивна унија] и Социјалистичката алијанса, сè е во ред), Le Soleil, 01.8.1975.
  • Дијали на еден народ и една цивилизација, предговор, Поезија / Леополд Седар Сенгор, Нова Македонија, 1975 (Едиција: Златен венец на Струшките вечери на поезијата) [АШ К3 АЕ60]
  • Беседа за Леополд Седар Сенгор на Струшките вечери на поезијата [АШ К3 АЕ61]
  • Ацо Шопов, по повод објавувањето на Одбраните дела, Вечер, 11.9.1975, стр. 9.
  • Надежи и очекувања (Спроти Конгресот на писателите на Југославија). Оригинал: Наде и очекивања, Политика, 30.9.1975, стр. 12. Разговор води Ј. Поповски
  • Верувам во моќта на поезијата, разговор со Јован Павловски, Екран, број 260, година VI, 07.11.1975, стр. 41-43
  • Очи во очи со поетот Ацо Шопов: Неспокојот − поетска судба, разговор со Ристо Лазаров, Млад борец, 26.12.1975.

1976

  • Разговор со Блаже Ристовски, 13.7.1976, цитиран во Творештвото на Ацо Шопов, 1993 (work in progress)
  • Мојот збор е тврда вилица на времето. Oригинал: Moja reč je tvrda vilica vremena, Mladost, Beograd, 29.10.1976. Разговор со Алдо Климан објавен на македонски во Дело 74, 1982, IX, 5/6, стр. 333-337
  • Љубов на езерото на животот. Објавен текст: Ljubav na jezeru života, razgovor vodi Gordana Mihajlova-Bošnjakoska, Odjek, год. ХХIХ, br. 21, Sarajevo, 1-15.11.1976, str. 8. [Оригинален машинопис на македонски АШ К3 АЕ76]
  • Поезијата го открива светот. Oригинал: Поезија открива свет, Политика, Београд, 15.02.1976, бележи: Д. Адамовић (Драгослав Адамовиќ-Зира)
  • Што е инспирација? Разговор со д-р. Петар Тофовиќ, 1976 год. [АШ К3 АЕ88]
  • Поетот е постојано во потрага по зборот, разговор со Веле Смилевски, Нова Македонија, Културен живот, 16.5.1976, стр. 9
  • Поезијата, сублимиран израз на револуцијата, Комунист, 5.6.1976, стр. 19.
  • Вистинско доживување (за „Свети Кирил и Методиј“ од Димитар Кондовски), Вечер, 31.7.1976, стр. 23.
  • Откривајќи го светот ја откривам татковината, разговор по повод добивањето на наградата „Браќа Миладиновци“ за книгата Песна на црната жена, Нова Македонија, 22.8.1976, стр 10.
  • Поетот е трагач по она што го нема. Оригинал: Песник је трагач за нечим чега нема, Борба, 1976. Разговор води Душан Станковић.
  • Збратимување преку песната. Оригинал: Братимљење кроз песму, Недељне новости, 25.7.1976. Разговор води Д. Станковић.
  • Македонската литература се роди во НОБ. Оригинал: Makedonska literatura rodila se u NOB, Četvrti jul, broj 747, Beograd, 12.10.1976, str. 32. Рazgovor vodi Miloš Obradović.
  • Врзан сум за Македонија. Oригинал: Vezan sam za Makedoniju, Oko, god. 4, br. 123, Zagreb, 2-16.12.1976. Razgovor vodi Ivan Krtalić.
  • Го сонува и го копнее ова дрво својот живот. Реч по повод изложба на Боро Митриќески [АШ К3 АЕ102]
  • Поетот треба да биде препознатлив во секој стих. Оригинал: Pjesnika treba prepoznati u svakom stihu, Vjesnik zeljezare, list radnog kolektiva zeljezare Sisak, god. XX, br. 23, 10.12.1976, str. 14. Razgovor vodi Milivoje Pavlović. Верзија на Да бидеш и да останеш верен на себеси.

1977

  • Ми се чини дека поезијата е смислата на мојот живот. Оригинал: Pesnički sobratje: Pogovor z A. Šopovom vodiо Bogdan Pogačnik. Delo, Ljubljana, 28.1.1977, str. 9.
  • „Настан на езерскиот брег“, песна во избор на авторот, Нова Македонија, 10.4.1977.
  • Република на поезија, Културен живот, XXII, 5−6, 1977, стр. 20 [АШ К3 АЕ66]
  • Чија работа доведе до непожелните компликации?, Нова Македонија, 25.09.1977, стр. 11 [АШ К3 АЕ110]
  • Жена, до последниот стих. Оригинал: Жена, до последњег стиха, разговор со Драгица Спасовска, Базар, Политика, број 336, година XIV, 8.12.1977 год, стр. 12. (Пократка верзија на Среде величенствената природа − душата на црниот човек)
  • Химна на човечкото ослободување [АШ К3 АЕ62]

1978

  • Среде величенствената природа − душата на црниот човек, разговорот го води Драгица Спасовска. Оригинал: У сред величанствене природе − душа црног човека, Борба, 31.12.1977-1,2.1.1978 (Подолга верзија на Жена, до последниот стих)
  • Блискоста е нашето најголемо богатство, интервју на летонски објавено во Literatūra un māksla (Литература и уметност), на 24.8.1978. Разговорот го води Кнутс Скуениекс, препејувач на Шопов.
  • Границите на слободата се граници на поетското творештво. Oригинал: Granice slobode su granice pesničkog stvaralaštva, razgovor sa Nenadom Radanovićem, Oslobođenje, Sarajevo, 14.10.1978, str. 11. [АШ К3 АЕ87]
  • Три прашања за Шопов во „Поет за сите антологии“, од Ташко Ширилов, Вечер, 28-30.11.1978, стр. 12.

1979

1980

Назад кон Читалницата